Boek: Strafhok van Bea Vianen

Ik heb het boek Strafhok, van de Surinaamse schrijfster Bea Vianen, eindelijk gelezen. Ik vond dat ik het een keer moest lezen want het boek is een Surinaamse klassieker.

Met titel 'strafhok' wil de schrijfster de in hokken opgedeelde Surinaamse samenleving duidden. De hokken van ras, godsdienst en seksuele geaardheid. Wie buiten zijn eigen kring treedt wordt er weer met alle macht in terug gedreven.

Als Surinaamse Nederlander kijk ik anders aan tegen dit boek. De realiteit die zij beschrijft ken ik wel, maar ik ben er niet in opgegroeid. 

De leefwereld van de Hindoestaanse onderwijzer Mohar Gopalraj had zich voor mij net zo goed in Mumbai kunnen afspelen, want ik had totaal geen beelden bij de problemen tussen een huwelijk tussen Hindoestaanse en een Moslim in Suriname. Ik wist niet eens dat het probleem was. Ik kwam misschien daarom helaas alleen bij vlagen in die literaire droom, ik voelde het warme zand van Suriname niet.

Maar Strafhok heeft natuurlijk een hoger doel. Het is meer dan een roman, het is een essay verpakt in een roman. Omdat de schrijfster steeds het woord 'Strafhokgebieden' gebruikt  voel je dat de schrijfster je iets wil vertellen. 

Ze heeft kritiek op haar samenleving. Ze schreef haar boek vlak voordat Suriname op het punt stond onafhankelijk te worden van Nederland en daar passen zullen verhalen natuurlijk naadloos in. De spreekwoordelijk spiegel die een samenleving moet worden voorgehouden, dat is waar strafhof over gaat. 

Ik moet wel eerlijk bekennen dat ik maatschappijkritiek liever zie in de vorm van Anil Ramdas z’n boek  'De beroepsherinneraar en andere verhalen'.    

Vanuit een Surinaams perspectief is het wel duidelijk dat ik ook in een hok leef. Ik noem mijzelf ‘Surinaams’, maar ik weet bijna niets van de Surinaams Hindoestaanse leefwereld.